Jak postępować z dzieckiem pobudzonym – zasady postępowania w SOR i na oddziale pediatrycznym
Słowa kluczowe / Keywords:
Streszczenie:
Celem pracy jest przedstawienie zasad postępowania z pacjentem pediatrycznym w stanie pobudzenia psychoruchowego w warunkach szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR), oddziału pediatrycznego lub izby przyjęć w szpitalach niepsychiatrycznych.
Pobudzenie psychoruchowe to stan nagły, potencjalnie zagrażający zdrowiu lub życiu pacjenta oraz osobom z jego otoczenia, wymagający szybkiej, wieloetapowej interwencji. Należy je rozumieć jako objaw zaburzenia równowagi organizmu – zarówno psychicznej, jak i somatycznej – często zaostrzany przez czynniki środowiskowe. Do najczęstszych przyczyn należą majaczenie, ostre stany somatyczne (np. ból, infekcja, zaburzenia metaboliczne), zatrucia, zespoły abstynencyjne, ostre zaburzenia psychiczne oraz dekompensacje w przebiegu zaburzeń neurorozwojowych.
W przypadku wystąpienia pobudzenia psychoruchowego w pierwszej kolejności należy zapewnić bezpieczeństwo pacjentowi i osobom z jego otoczenia – w tym personelowi medycznemu - a następnie przeprowadzić diagnostykę różnicową z uwzględnieniem możliwych somatycznych źródeł stanu (np. ból, infekcja, zaburzenia metaboliczne, intoksykacje). Może ono sygnalizować poważne zaburzenia homeostazy organizmu – metaboliczne, neurologiczne, infekcyjne lub psychospołeczne – i wiązać się z bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia pacjenta oraz jego otoczenia.
Postępowanie powinno opierać się na metodach niefarmakologicznych – jeśli to możliwe - modyfikacji środowiska szpitalnego, komunikacji pozwalającej na deeskalację pobudzenia, uwzględnieniu potrzeb sensorycznych pacjenta. Farmakoterapia powinna być wdrażana ostrożnie, dopiero gdy inne interwencje okażą się niewystarczające.
W artykule przedstawiono praktyczne rekomendacje postępowania w zależności od etiologii stanu, z uwzględnieniem potrzeb dzieci z trudnościami komunikacyjnymi i zaburzeniami rozwojowymi.
Standardy Medyczne/Pediatria 2025, T. 22, 575-585
Abstract:
The aim of this paper is to present principles for managing pediatric patients experiencing psychomotor agitation in emergency departments, pediatric wards, or admission units of non-psychiatric hospitals.
Psychomotor agitation is a medical emergency that may pose a threat to the patient’s health or life, as well as to those around them. It requires rapid, multi-step intervention. This condition should be understood as a manifestation of a disrupted hoemostasis in the patient’s physical or mental state, often exacerbated by environmental factors.
In the event of psychomotor agitation, the first priority is to ensure the safety of the patient and people in their surroundings – including the medical staff - followed by a differential diagnosis that considers possible somatic causes of the condition (e.g., pain, infection, metabolic disturbances, intoxications).
It may signal serious disturbances of systemic homeostasis - metabolic, neurological, infectious, or psychosocial - and may be associated with an immediate threat to the health and life of the patient as well as those around them.
Management should primarily rely on non-pharmacological methods - whenever possible, including modification of the hospital environment, communication strategies aimed at de-escalation, and addressing the patient’s sensory needs. Pharmacotherapy should be introduced with caution, and only when other interventions prove insufficient. This article presents practical recommendations for management based on the underlying cause of agitation, with specific attention to children with communication difficulties and developmental disorders.
Standardy Medyczne/Pediatria 2025, T. 22, 575-585
Strona przeznaczona dla lekarzy i osób pracujących w ochronie zdrowia. Wchodząc tu, potwierdzasz, że jesteś osobą uprawnioną do przeglądania zawartych na tej stronie treści.