Jan Koziej

Opracowanie na podstawie: Su H, Lyu D, Huang K i wsp. Association of physical activity, screen time and sleep with substance use in children and adolescents: a large sample cross-sectional study. Front Public Health 2024;12:1432710.

W październiku 2024 r. na łamach Frontiers in Public Health opublikowano wyniki badania przekrojowego, którego celem była ocena związku przestrzegania wytycznych integrujących dobowy wysiłek fizyczny, higienę snu oraz czas spędzony przed ekranem (24-h movement guidelines, 24-HMG) ze stosowaniem używek wśród dzieci i młodzieży w Chinach.

Autorzy wytycznych 24-HMG zalecają minimum 60 min dziennie umiarkowanej/intensywnej aktywności fizycznej (ang. moderate to vigorous-intensity physical activity, MVPA), ograniczenie czasu spędzanego przed ekranem do 2 godz. oraz odpowiednią długość snu – 9-11 godz. dla dzieci do 12. roku życia i 8-10 godz. dla młodzieży w wieku 13-17 lat. Regularna aktywność fizyczna wspiera zdrowie fizyczne i psychiczne, poprawia samoocenę oraz rozwija kompetencje społeczne.

Celem anonimowej ankiety było zebranie danych dotyczących aktywności ruchowej, stanu zdrowia fizycznego i psychicznego oraz czynników socjodemograficznych. Udział w badaniu miał charakter dobrowolny. Kwestionariusz wypełniło 78 428 respondentów; po wykluczeniu odpowiedzi uznanych za nieważne (ankiety wypełnione w ciągu < 5 min) próba wynosiła 67 281 uczniów. Badanie przeprowadzono wyłącznie wśród dzieci, które ukończyły 10. r.ż., ponieważ uznano, że dzieci w tym wieku są zdolne do samodzielnej interpretacji i wypełnienia arkusza.

W badaniu uczestniczyło 51,9% chłopców i 48,1% dziewcząt, głównie uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. Większość (54,6%) spełniała 2 z 3 zaleceń 24-HMG, 27,8% nie przestrzegało żadnego, a jedynie 1,7% stosowało się do wszystkich. Najczęściej realizowano ograniczenie czasu przed ekranem (61%), najrzadziej – aktywność fizyczną (19,6%). Większość uczniów deklarowała brak kontaktu z używkami – 97,5% nie paliło, a 86,7% nie piło alkoholu.

Nieprzestrzeganie żadnych zaleceń wiązało się z wyższym ryzykiem palenia. Z kolei higiena snu i ograniczenie dostępu do ekranów razem zmniejszały to ryzyko. Brak realizacji wytycznych zwiększał prawdopodobieństwo picia alkoholu.

Przestrzeganie wytycznych 24-HMG, choć często niepełne, wiązało się z niższym ryzykiem stosowania substancji psychoaktywnych, przy czym najrzadziej spełniano zalecenie dotyczące aktywności fizycznej. Autorzy badania podkreślają kluczową rolę szkół i rodzin w tworzeniu środowiska sprzyjającego zdrowym postawom młodzieży. Doradzają placówkom edukacyjnym zadbanie o odpowiednie warunki do uprawiania sportu, stworzenie systemu respektującego prawidłowy harmonogram snu czy też informowanie o wyznaczonych limitach korzystania z elektroniki. Co więcej, sugerują, że niezbędne jest zaangażowanie rządu jako koordynatora powyższych zmian.

Pełny opis badania jest dostępny pod adresem:

https://www.frontiersin.org/journals/public-health/articles/10.3389/fpubh.2024.1432710/full



fot.:https://pl.freepik.com/