Współczesne poglądy na funkcje biologiczne witaminy K


Słowa kluczowe / Keywords:



Streszczenie:

Witamina K to określenie zbiorcze dla grupy naftochinonów (filochinon, menachinony i menadion) pochodzenia naturalnego, które spełniają rolę mikroskładnika
diety niezbędnego do wytwarzania białek inicjujących kaskadę procesów biochemicznych, których końcowym etapem jest utworzenie fibryny
– podstawowego białka skrzepu krwi. Awitaminoza K powodująca spontaniczne krwawienia wewnętrzne występuje rzadko ze względu na powszechną
obecność filochinonu w takich składnikach normalnej diety jak rośliny liściaste i warzywa, natomiast u noworodków stanowi odrębną jednostkę chorobową,
potencjalnie zagrażającą życiu i wymagającą powszechnej suplementacji. W artykule omówiono rolę witaminy K w hemostazie w odniesieniu
do podstawowych procesów metabolicznych, w których uczestniczy, oraz zasygnalizowano nowe poglądy na inne kierunki jej aktywności biologicznej.
Przedstawione zostały również elementy syntezy chemicznej będącej źródłem substancji aktywnych stosowanych w farmacji i medycynie.

Abstract:

Vitamin K constitutes collective name for a group of micronutrients – naphtoquinones of natural origin, which feature as a principal biological activity posttranslational carboxylation of glutamic acid residues in proteins acting as clotting factors. Lack of vitamin K leading to spontaneous hemorrhaging is rare,
because of ubiquitous presence of phylloquinone in plants, except for newborn and breast-fed infants, for which vitamin K deficiency bleeding is potentially
life treating. This paper explains biogenesis of naphtoquinones and discuss their biological roles in humans. Finally, sources of vitamin K active substance(
s) for supplementation, with focus on chemical synthesis, are presented.



author-image

Grzegorz Grynkiewicz

author-image

Elżbieta Szydlewska