Leki o udowodnionej skuteczności w profilaktyce i leczeniu dysplazji oskrzelowo-płucnej
Słowa kluczowe / Keywords:
Streszczenie:
Dysplazja oskrzelowo-płucna (ang. bronchopulmonary dysplasia, BPD) jest uznawana za jedno z najczęstszych powikłań wcześniactwa. Częstość występowania
BPD nie zmienia się pomimo poprawy opieki perinatalnej. Powszechne zastosowanie glikokortykosteroidów w okresie prenatalnym, surfaktantu
oraz mniej inwazyjnej wentylacji mechanicznej wpłynęły na obraz kliniczny tej choroby, której skutki mogą być długotrwałe. „Nowe” BPD ma łagodniejszy
przebieg i jest skutkiem nieprawidłowego rozwoju płuc, a wykładnikiem ich nieprawidłowej funkcji jest tlenozależność. Ryzyko wystąpienia BPD jest
związane z niedojrzałością, hipotrofią, predyspozycją genetyczną oraz obecnością czynników uszkadzających, takich jak wentylacja mechaniczna, infekcje
i tlenoterapia. Nawracające infekcje, ograniczona tolerancja wysiłku, nieprawidłowy rozwój intelektualny i emocjonalny mogą wpływać na jakość życia
pacjentów i ich rodzin przez wiele lat.
Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że glikokortykosteroidy, cytrynian kofeiny oraz witamina A mają pozytywny wpływ na częstość występowania
BPD. Zastosowanie glikokortykosteroidów ułatwia skuteczną ekstubację niewydolnego oddechowo noworodka oraz zmniejsza śmiertelność i/lub
tlenozależność w 36. tygodniu wieku postkoncepcyjnego. Z uwagi na możliwość wystąpienia powikłań neurologicznych istotne jest ustalenie, kiedy, komu
i w jakich dawkach należy je podać.
Abstract:
Bronchopulmonary dysplasia (BPD) remains the most common complication of prematurity. The rate of BPD is stable, despite advances in the medical
care. Commonly used preventive measures: antenatal cortisteroids, surfactant therapy and gentler ventilation strategies changed the pathophysiology of
chronic lung disease. New BPD has milder clinical course and is defined by disruption of distal lung growth. The lung function impairment is reflected in
oxygen dependency. The most important risk factors for BPD are gestational age, fetal growth restriction, genetic susceptibility, mechanical ventilation, inflammation
and oxygen toxicity. Long-term outcomes of BPD like recurrent infection, limited exercise tolerance and neurodevelopmental impairment have
impact on quality of life of patients and their families. Steroids are proven to reduce death rate or BPD rate at 36 weeks postmenstrual age and can facilitate
extubation. Unfortunately administration of steroids in neonatal period was previously reported to be associated with a higher risk of cerebral palsy.
The timing, doses and indications for steroids are very important to facilitate extubation and the same time limiting side-effects. The use of caffeine and vitamin
A were also suggested in prevention of BPD.
