Szersze perspektywy ochrony przed zakażeniami pneumokokowymi – kiedy szczepionka PCV13 lub PCV20 zastąpi szczepionkę PCV10 w Programie Szczepień Ochronnych

---

Słowa kluczowe / Keywords:

PACJENCI Z GRUP RYZYKA

SZCZEPIENIA PRZECIWKO PNEUMOKOKOM

PROGRAM SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH

IMMUNIZATION AGAINST PNEUMOCOCCAL DISEASES

IMMUNIZATION IN IMMUNOCOMPROMISED PATIENTS

IMMUNIZATION PROGRAM

Streszczenie:

W obowiązującym Programie Szczepień Ochronnych (PSO) na 2024 r. tylko szczepionka PCV10 jest przewidziana w realizacji powszechnych szczepień niemowląt do 2 roku życia, w tym także wcześniaków powyżej 27 tygodnia życia, a także dzieci z grup ryzyka do lat 5. Po raz kolejny najbardziej narażone dzieci z grup ryzyka pozbawione są bezpłatnych szczepień PCV13. Tak prowadzona profilaktyka ciężkich zakażeń pneumokokowych budzi niepokój –najnowsze dane epidemiologiczne z 2023 r. wskazują na wzrost zachorowań na inwazyjną chorobę  pneumokokową (IChP), głównie za sprawą serotypów 3 i 19A. Serotypów tych nie zawiera szczepionka PCV10 wprowadzona w 2017 r. do programu powszechnych szczepień ochronnych przeciwko pneumokokom dzieci do 2. r.ż. Sytuacja wyglądałaby znacznie gorzej, gdyby nie świadomość lekarzy pierwszego kontaktu oraz rodziców o zagrożeniu IChP; rodzice więc kupują szczepionkę PCV13 i dzięki temu zaszczepionych jest każdego roku ok. 35% wszystkich nowo narodzonych dzieci. Według najnowszych danych Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN) z 2023 r. przewidywane pokrycie szczepów pneumokoków, odpowiedzialnych za IChP w grupie dzieci poniżej 5 lat, zapewniłoby około 14-krotnie większą ochronę szczepionce PCV13 niż PCV10. W przypadku szczepień dzieci do 2. r.ż. szczepionka PCV10 zapewniła ochronę zaledwie 4,7% zaszczepionym. W tej grupie wiekowej szczepionka PCV13 zapewniłaby ochronę już 38%. Zwraca uwagę przede wszystkim dramatyczny wzrost zachorowań na IChP w grupie dzieci do 5. r.ż., wywołany serotypem 19A; jest to prawie 30% wszystkich zarejestrowanych przypadków. Jakie więc powinny nastąpić zmiany w PSO jeszcze w 2024 r.: czy szczepionka PCV10 winna być zastąpiona szczepionką PCV13 czy też może PCV20, która 11 marca 2024 r. została zarejestrowania przez Europejską Agencję Leków (European Medicines Agency, EMA). Szczepionka PCV20 ma przewidywalne pokrycie w grupie do 2. r.ż. bardzo wysokie, to 61,9%. Bardzo dobrą informacją w PSO na 2024 r. jest to, że po raz pierwszy z bezpłatnych szczepień PCV13 skorzystają dzieci z grup ryzyka po ukończeniu 5 lat aż do ukończenia 19. r.ż.
Standardy Medyczne/Pediatria 2024, T. 21, 442-452

Abstract:

In the Mandatory Immunization Program (NIP) for 2024, only the PCV10 vaccine is planned for universal vaccination of infants up to 2 years of age, including premature infants over 27 weeks of age, as well as children from risk groups up to 5 years of age. Once again, children from groups risk are deprived of free PCV13 vaccinations. Such prevention of severe pneumococcal infections raises concerns, the latest epidemic data from 2023 indicate an increase in the incidence of invasive pneumococcal disease (IPD), mainly due to serotypes 3 and 19A. Serotypes that do not contain PCV10, introduced in 2017 into universal vaccinations against pneumococci in children up to 2 years of age. The situation would be much worse if it were not for the awareness of primary care physicians and parents about the risk of IPD, so parents buy the PCV13 vaccine and thanks to this, approximately 35% of all newborn children are vaccinated each year. According to the latest data from the National Reference Center for Diagnostics of Bacterial Infections of the Central Nervous System (KOROUN) from 2023, the expected coverage of pneumococcal strains responsible for IPD in the group of children under 5 years of age would provide over 13 times greater protection to the PCV13 vaccine than to the PCV10 vaccine. In the case of vaccination of children up to 2 years of age, the PCV10 vaccine protected only 4.7% of vaccinated children. In this age group, PCV13 would provide 38% protection. What is particularly noteworthy is the dramatic increase in the incidence of IPD in the group of children under 5 years of age, caused by serotype 19A, which is almost 30% of all registered cases. What changes should take place in PSO in 2024, should the PCV13 vaccine replace PCV10 or the PCV20 vaccine. PCV20 vaccine has been registered by the European Medicines Agency (EMA) on March 11, 2024. PCV20 vaccine has a very high predictable coverage in the group up to 2 years of age, i.e. 61.9%. Very good news in the PSO for 2024 is that for the first time, children from risk groups aged 5 to 19 will benefit from free PCV13 vaccinations.
Standardy Medyczne/Pediatria 2024, T. 21, 442-452

---

---