Mucocoele jamy ustnej u pacjentów pediatrycznych


Słowa kluczowe / Keywords:



Streszczenie:

Cel

Celem badania była ocena leczenie pacjentów pediatrycznych z mucocoele jamy ustnej oraz predylekcji w stosunku do wieku, płci, lokalizacji i możliwych nawrotów.

Materiał i metody

Mucocele rozpoznano u 34 pacjentów pediatrycznych Kliniki Otolaryngologii Dziecięcej w Lublinie w wieku od 1 do 17 lat leczonych w latach 2007-2013. Wszystkie przypadki zakwalifikowano do leczenia operacyjnego.

Wyniki

Spośród 34 pacjentów, 18 przypadków (53%) stanowiły dziewczynki, 16 przypadków (47%) stanowili chłopcy. Zgodnie z literaturą najczęstszą lokalizacją w obrębie jamy ustnej jest warga dolna. W przypadku naszego badania mucocoele w obrębie wargi dolnej było zlokalizowane w 23 przypadkach (67,6%), z czego 14 przypadków (61%) stanowiły dziewczynki, a 9 przypadków (39%) chłopcy. Inne lokalizacje, w których występowała zmiana to język oraz przedsionek jamy ustnej. Mucocoele było zlokalizowane na jeżyku w 5 przypadkach z czego w 3 przypadkach (60%) byli to chłopcy, a w 2 (40%) dziewczynki. W obrębie przedsionka jamy ustnej mucocoele zdiagnozowano u 6 pacjentów, 4 dziewczynek (67%) i 2 chłopców (33%). W całej grupie wystąpiły 3 przypadki nawrotu (9%).

Wnioski

Leczenie chirurgiczne wydaje się być ostatecznym postępowaniem w przypadku mucocoele jamy ustnej w populacji pediatrycznej.

Abstract:

Abstract

Objectives

The aim of the study was to estimate the treatment of the children with oral cavity mucocele and its predilection to age, sex, localization and possible recurrences.

Methods

Mucocele was diagnosed in 34 pediatric patients of the Pediatric Otolaryngology Clinic in Lublin in age from 1 to 17 years old, treated in years 2007-2013. All the cases were qualified to surgical treatment.

ResultsOf the 34 patients, 18 (53%) were females and 16 (47%) were males. According to the literature the most common location of the mococele was the lower lip. Literature date states that the lesion is most common among men. In case of our group the lesion was located in the lower lip in 23 cases (67,6%). Mucocele which was located in lower lip was diagnosed in 14 cases (61%) in girls and 9 cases (39%) in boys. In other cases the lesion was found on the tongue and in the oral cavity vestibule. Tongue located lesion was observed in 5 cases, among them 3 cases were boys (60%) other 2 were girls (40 %). Mucocele was found in the oral cavity vestibule in 6 cases, 4 cases were observed in girls (67%) and the other 2 in boys(33%). There were totally 4 recurrent cases (9%).

Conclusions

Surgical excision seems to be the final treatment of the mucocele.

Treść:

Mucocoele jamy ustnej u pacjentów pediatrycznych

 

Wprowadzenie

 

Mucocoele – torbiel śluzowa gruczołu ślinowego – jest stosunkowo częstą zmianą w populacji ludzi dorosłych, natomiast rzadko występuje w dzieci. Zmiana powstaje w wyniki blokady naturalnego ujścia gruczołu ślinowego, co prowadzi do gromadzenie się śluzu. Etiologia nie jest jasno ustalona, jednak możny wyróżnić kilka czynników sprzyjających wystąpieniu mucocoele, są to: urazy, stan zapalny, blokada naturalnego ujścia. Specyficznym rodzajem mucocoele jest ranula, czyli torbiel śluzowa dna jamy ustnej. Biorąc pod uwagę kryteria histopatologiczne zmianę możemy podzielić na dwa typy. Typ wynaczynieniowy jest częściej obserwowany u młodszej populacji i jest powiązany z urazem, natomiast typ retencyjny jest częstszy u osób starszych i jest związany z blokadą naturalnego ujścia o różnych pochodzeniu. Celem badania była ocena leczenie pacjentów pediatrycznych z mucocoele jamy ustnej oraz predylekcji w stosunku do wieku, płci, lokalizacji i możliwych nawrotów.

 

Metody

 

Mucocoele zostało zdiagnozowane u 34 pacjentów leczonych w Klinice Otolaryngologii Dziecięcej, Audiologii i Foniatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie w latach 2007-2013 Wiek dzieci wynosił od 1 do 17 lat. Wszystkie przypadki zakwalifikowano do leczenia chirurgicznego.

 

Wyniki

 

Spośród 34 pacjentów, 18 przypadków (53%) stanowiły dziewczynki, 16 przypadków (47%) stanowili chłopcy. Zgodnie z literaturą najczęstszą lokalizacją w obrębie jamy ustnej jest warga dolna. W przypadku naszego badania mucocoele w obrębie wargi dolnej było zlokalizowane w 23 przypadkach (67,6%), z czego 14 przypadków (61%) stanowiły dziewczynki, a 9 przypadków (39%) chłopcy. Inne lokalizacje, w których występowała zmiana to język oraz przedsionek jamy ustnej. Mucocoele było zlokalizowane na jeżyku w 5 przypadkach z czego w 3 przypadkach (60%) byli to chłopcy, a w 2 (40%) dziewczynki. W obrębie przedsionka jamy ustnej mucocoele zdiagnozowano u 6 pacjentów, 4 dziewczynek (67%) i 2 chłopców (33%). W całej grupie wystąpiły 3 przypadki nawrotu (9%).

 

Podsumowanie

W badanej grupie zaobserwowano 3 przypadki (9%) nawrotu choroby. Leczenie chirurgiczne wydaje się być ostatecznym postępowaniem w przypadku mucocoele jamy ustnej w populacji pediatrycznej. Badanie histopatologiczne pozwalana na ostateczną diagnozę oraz różnicowanie zmiany np. z ziarniniakami naczyniotwórczymi, które są drugą co do częstości zmianą występującą w tej lokalizacji

 

Tab. 1

 

Rysunek 1. Mucocele języka

Rysunek 2. Mucocele wargi dolnej

 

Dyskusja

Zapadalność na mucocoele w populacji ogólnej wynosi 0,4-0,8% [1] z niewielkimi różnicami w zakresie płci. Zapadalność w zakresie populacji pediatrycznej jest generalnie nieokreślona [2] jednak spośród wszystkich badań histopatologicznych przeprowadzanych u dzieci w 11,6-21,8% przypadków rozpoznanie to mucocoele [3], w naszym badaniu wykazano istotną różnicę w zakresie występowania względem płci, ponieważ zmiana w 61% występowała u dziewcząt. W większości badań zmiana jest typowo zlokalizowana w obrębie wargi dolnej (wynika to najprawdopodobniej z większej podatności na czynnik uszkadzający, np. przez nawykowe gryzienie lub ssanie) [4] również w naszym badaniu warga dolna była najczęstszą lokalizacją zmiany (61%). Zmiana jest rzadko zlokalizowana na języku, podniebieniu czy wardze górnej. Pod względem histopatologicznym wyróżniamy dwa rodzaje mucocoele: typ retencyjny i wynaczynieniowy. W powyższym badaniu we wszystkich przypadkach mieliśmy do czynienia z typem wynaczynieniowym. Jako przykład znacznej różnicy w częstości występowania poszczególnych typów mucocoele Cataldo i wsp. wyróżnili tylko 24 typy retencyjne w badaniu obejmującym 594 przypadki [5]. Średni wiek pacjentów w naszym badaniu wynosił 7,3 lat, różniło się to w stosunku do pracy Chung Wei Wu i wsp., gdzie średni wiek pacjentów wynosił 11,8, a w pracy Jones’a i Franklin’a  10,57 [6]. W naszym badaniu stosunek płci M:K wynosił 1:1,2 i był podobny w stosunku to badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii gdzie wynosił 1:1,1 [7]. W diagnozie różnicowej należy wziąć pod uwagę przede wszystkim naczyniaki różnego pochodzenia. W takim przypadku zmianę należy odróżnić za pomocą diaskopii negatywnej [8]. Obecność zmian atypowych w tej lokalizacji u dzieci jest niezmiernie rzadka i w grupie naszych pacjentów nie zaobserwowano takich przypadków. Literatura opisuje kilka dostępnych metod operacyjnych, do których możemy zaliczyć kriochirurgię [9], iniekcje glikokortykosteroidów w obręb zmiany [10], mikromarsupjalizację [11] i marsupializację mucocoele [12], konwencjonalne chirurgiczne usunięcia zmiany [13] oraz ablację laserową 1[14]. W naszym przypadku wszystkie zmiany były usunięte metodą konwencjonalną, a wyniki nie różniły się od drugiej co do częstości najbardziej popularnej metody czyli: lasera CO2 [15].


author-image

Artur Niedzielski

author-image

lek. med. Tomasz Horoch