Stosowanie szczepionek poza wskazaniami rejestracyjnymi – dylemat lekarza realizującego szczepienia ochronne przeciw pneumokokom w grupach wysokiego ryzyka inwazyjnej choroby pneumokokowej


Słowa kluczowe / Keywords:



Streszczenie:

Profilaktyka zakażeń pneumokokowych, szczególnieu dzieci powyżej 5. r.ż. i u osób dorosłych z grup wysokiegoryzyka wystąpienia Inwazyjnej Choroby Pneumokokowej(IChP) wymaga podania szczepionek skoniugowanychpoza ich wskazaniami rejestracyjnymi.W pracy przedstawiono wybrane badania kliniczne,w których oceniano takie działania i wykazano ich efektywność.Dostępne na rynku skoniugowane szczepionki pneumokokowe zarejestrowane są dla dzieci do 5. r.ż.(szczepionka 7- i 13-walentna) oraz szczepionka 10-walentnaprzeznaczona dla dzieci w wieku od 6. tyg.ż.do 2. r.ż. Polisacharydowe szczepionki pneumokokowe(PPV23) zarejestrowane są dla dzieci powyżej 2. r.ż.i dorosłych z grup ryzyka. Szczepionka polisacharydowaindukuje syntezę swoistych przeciwciał o relatywnieniższej wartości funkcjonalnej, bez tworzenia klonówdługo żyjących komórek pamięci i stąd też wynikają jejograniczenia w przypadku pacjentów z zaburzeniamiukładu odporności. Dlatego też u osób z niedoboramiodporności szczepionka ta jest zalecana po pierwotnymszczepieniu szczepionką skoniugowaną. Równieżosoby, które nie odpowiadają na szczepienia szczepionkąpolisacharydową (ang. polysaccharide nonresponders)wymagają podania szczepionki skoniugowanej.W obecnym systemie prawnym ryzyko zastosowanialeku poza wskazaniami rejestracyjnymi podejmuje lekarz,jednak naczelnym celem postępowania lekarskiegojest bezpieczeństwo pacjenta i skuteczna ochronajego zdrowia w oparciu o aktualną wiedzę medyczną.W pracy przedstawiono propozycję szczepień przeciwpneumokokom w grupach wysokiego ryzyka IChP powyżej5. r.ż., w oparciu o badania kliniczne oraz zaleceniamiędzynarodowych grup ekspertów.

Abstract:

Pneumococcal infection prophylaxis, especially afterthe fifth year of life and in the case of adults at highrisk of invasive pneumococcal disease (IPD), requiresadministering conjugated vaccines outside their registrationrecommendations. The paper presents selectedclinical trials investigating these procedures and evaluatingits efficacy.The conjugate vaccines available on the market are registered for children under the age of 5 years (7 and13-valent vaccine) and infants from the 6th week of lifeto the age of 2 years (10-valent vaccine). Pneumococcalpolysaccharide vaccines (PPV23) are registered for childrenover the age of 2 and adults at high risk of invasivepneumococcal disease. The polysaccharide vaccineinduces a synthesis of specific antibodies of relativelower functional value without producing long livingmemory cell clones, which results in its limitations forpatients with immune system dysfunctions. For thisreason the vaccine is recommended for patients withimmune deficiency after priming with a conjugate vaccine.Also polysaccharide vaccine nonresponders needto be given an alternative prevention with conjugatevaccine. In the current legal status, the risk of administeringthe vaccine outside its registration limitations istaken by the physician; however the main goal of treatmentis safety of the patient and effective protectionaccording to the current medical knowledge. The paperpresents a proposal of pneumococcal vaccination asIPD prevention in the high-risk groups of patients overthe age of 5 based on clinical investigations and expertrecommendations.


author-image

Beata Wolska‑Kuśnierz

author-image

Paweł Grzesiowski

author-image

Ewa Duszczyk

author-image

Teresa Jackowska

author-image

Andrzej Radzikowski

author-image

Małgorzata Pac

author-image

Janina Piotrowska-Jastrzębska

author-image

Radosław Motkowski

author-image

Bożena Mikołuć

author-image

Ewa Bernatowska

author-image

Piotr Albrecht