Autor: Jan Koziej

Opracowanie na podstawie: Buonsenso D, Camporesi A, Viozzi F i wsp. Determinants of antibiotic prescription in children with adenovirus respiratory tract infections. Eur J Pediatr. Opublikowano online 23.05.2024.

W maju 2024 r. na łamach European Journal of Pediatrics ukazał się artykuł dotyczący czynników wpływających na przepisywanie antybiotyków dzieciom z infekcją dróg oddechowych spowodowaną adenowirusami.

Adenowirusy są częstą przyczyną gorączki i infekcji dróg oddechowych u dzieci. Oprócz układu oddechowego zakażenie wirusowe może wpływać na ośrodkowy układ nerwowy, przewód pokarmowy, drogi moczowe i układ krwionośny. Ze względu na niespecyficzny obraz kliniczny pacjenci często otrzymują antybiotyki. Poprzednie badanie przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych Ameryki wykazało, że 46% dzieci z zakażeniem adenowirusowym otrzymywało antybiotyki, mimo że jedynie 1,4% miało udokumentowaną infekcję bakteryjną.

Głównym celem badania przeprowadzonego przez Buonseno i wsp. było zrozumienie czynników związanych z wyższym ryzykiem przepisywania antybiotyków dzieciom z infekcją dróg oddechowych spowodowaną adenowirusami. Do badania retrospektywnego włączono 258 pacjentów < 18. roku życia z objawami infekcji dolnych dróg oddechowych i potwierdzonym zakażeniem adenowirusowym leczonych w Szpitalu Uniwersyteckim Agostino Gemelli w Rzymie od stycznia 2018 do listopada 2023 r. Do najczęstszych objawów należały wymioty lub biegunka, występujące u 90 (34,9%) pacjentów. U 19 dzieci (7,3%) stwierdzono koinfekcję bakteryjną. Spośród całej badanej populacji 158 (61,2%) pacjentów otrzymało antybiotyki. Najczęściej przepisywanymi preparatami były amoksycylina (najczęściej z kwasem klawulanowym), ceftriakson oraz cefiksym.

Do czynników predykcyjnych podaży antybiotyków należały podwyższone stężenie białka C-reaktywnego (ang. C-reactive protein, CRP) oraz obecność drgawek. Antybiotyki częściej przepisywano pacjentom > 1. r.ż. Siedemdziesięciu czterech pacjentów otrzymywało antybiotyki dożylnie, a u 22 wdrożono drugi cykl antybiotykoterapii.

Wyniki badania dowodzą, że znaczna część dzieci z infekcją adenowirusową otrzymuje antybiotyki, w tym te o działaniu szerokospektralnym i podawane dożylnie. Wyższe wartości CRP oraz występowanie drgawek są istotnie związane z wyższym ryzykiem otrzymania antybiotyków. Badacze podkreślają, że w okresie po pandemii COVID-19 odsetek pacjentów zakażonych adenowirusami, którzy otrzymywali antybiotyki, zmniejszył się. Dokładne przyczyny tego zjawiska nie są znane, jednak autorzy sugerują, że w czasie pandemii ośrodek przeprowadzający badanie zdobył większe doświadczenie w interpretacji testów, diagnostyce i leczeniu chorób wirusowych. Według nich szybkie testy mikrobiologiczne oraz nowe biomarkery mogą pomóc w podejmowaniu decyzji dotyczących rozpoczęcia antybiotykoterapii w codziennej praktyce klinicznej.

Pełna wersja artykułu jest dostępna pod adresem:

https://link.springer.com/article/10.1007/s00431-024-05615-2

fot. https://pl.freepik.com/