Specyfika interpretacji wyników badań densytometrycznych gęstości kości i składu tkanek miękkich u dzieci i młodzieży – skategoryzowane i ciągłe normy mechanostatu.


Słowa kluczowe / Keywords:



Streszczenie:

Interpretacja wyników badań densytometrycznych (DXA) u dzieci i młodzieży jest problemem złożonym, głównie ze względu na procesy wzrastania. Klasycznie dane normatywne u dzieci i młodzieży są opracowywane w zależności od wieku. Obecnie wiadomo jednak, że niektóre cechy zależą w dużej mierze także od rozmiarów ciała. Dane normatywne u dzieci i młodzieży są często przedstawiane w postaci średniej i odchylenia standardowego w poszczególnych grupach (tzw. dane skategoryzowane). Są one łatwe do zastosowania, stwarzają jednak problemy interpretacyjne. Jeśli pacjent znajduje się w pobliżu granicy przedziału danych normatywnych, niewielkie różnice w terminach badań powodują zakwalifikowanie pacjenta do innej grupy wiekowej i mogą spowodować znaczne różnice w interpretacji wyników. Metodą uniknięcia ww. trudności i usunięcia błędów w interpretacji wyników jest opracowanie norm w postaci ciągłej. Normy ciągłe umożliwiają dokładne odnoszenie wyników badań do wartości referencyjnych i płynne obliczanie wartości Z-score, także na granicach przedziałów danych referencyjnych. Celem pracy było opracowanie ciągłych norm gęstości kości, składu tkanek miękkich i interakcji między nimi (mechanostatu) dla dzieci i młodzieży, osobno dla każdej płci, wg wieku, masy i wysokości ciała. Stwierdzono, że opracowane normy ciągłe umożliwiają uniknięcie błędów interpretacyjnych pojawiających sięprzy stosowaniu normy skategoryzowanej. Opracowane ciągłe normy gęstości kości i składu tkanek miękkich umożliwiają właściwą interpretację wyników badań pojedynczych i seryjnych u dzieci i młodzieży, co umożliwia interpretację wyników oznaczeń w odniesieniu do funkcjonalnej zależności mięsień – kość.

Abstract:

Interpretation of DXA measurements in children and adolescents is difficult, mostly due to growth and maturation. Usually, reference data in children are presented according to chronological age. However, it is known that some parameters are highly related to a body size of a child. Reference data are usually presented as a mean ± standard deviation (categorized data). This approach is easy to use but may causemis interpretation, especially when patient’s age issituated near the bound of groups. Small difference in date of measurement may change patient’s adherence to reference related to age group. To avoid this source of errors preparation of continuous reference data is needed. The aim of this study was to establish continuous normative data for bone density, body composition parameters and their relation in boys and girls by age, gender, weight and height. It is stated that established continuous normative data allow to avoid misinterpretation conducted with categorized normative data. Continuous bone density and body composition reference data enable proper interpretation of both single and serial measurements in children and adolescents. Established continuous normative data according to age, weight and heightenable interpretation of measurement of a given child with respect to mechanostat theory.



author-image

Maciej Jaworski

author-image

Paweł Płudowski