Brak wpływu większych dawek witaminy D na wytrzymałość kości i zapadalność na infekcje

Autor: Jędrzej Sarnecki

Opracowanie na podstawie: Rosendahl J, Valkama S, Holmlund-Suila E i wsp. Effect of Higher vs Standard Dosage of Vitamin D3 Supplementation on Bone Strength and Infection in Healthy Infants A Randomized Clinical Trial. JAMA Pediatr 2018; DOI:10.1001/jamapediatrics.2018.0602.

W wielu państwach na całym świecie rekomenduje się obecnie suplementację diety witaminą D lub wzbogaca się w nią żywność. Zalecenia te oparte są przede wszystkim na wynikach badań poświęconych zapobieganiu krzywicy, natomiast optymalna dawka witaminy D zapewniająca jak najlepszy stan kości nie jest znana. Poza tym istnieją doniesienia z badań obserwacyjnych wskazujące na związek pomiędzy niedoborem witaminy D a zapadalnością na infekcje.

W celu oceny, czy zastosowanie większej dawki witaminy D u dzieci w pierwszych 2 latach życia wpłynie korzystnie na wytrzymałość kości i zapadalność na infekcje, Rosendahl i wsp. przeprowadzili badanie kliniczne z randomizacją, którego wyniki ukazały się w maju 2018 r. na łamach czasopisma JAMA Pediatrics. W badaniu wzięło udział 975 dzieci (49,7% dziewczynki) rekrutowanych w uniwersyteckim szpitalu w Helsinkach w pierwszych dniach po porodzie. Kryteriami włączenia były: brak przewlekłego leczenia u matki, ciąża pojedyncza, poród między 37. a 42. tygodniem ciąży i masa ciała w granicy 2SD od średniej dla wieku ciążowego. W badaniu nie brały udziału dzieci, które wymagały dożylnej podaży glukozy, antybiotykoterapii, stosowania CPAP przez > 1 dzień, stosowania fototerapii przez > 3 dni, żywienia przez sondę nosowo-żołądkową przez > 1 dzień lub u których wystąpiły drgawki.

W ramach badania noworodki były losowo przydzielane do grupy kontrolnej otrzymującej standardową dawkę witaminy D, tj. 400 IU/dobę, między 2. tygodniem a 24. miesiącem życia lub do grupy interwencyjnej otrzymującej w tym samym okresie 1200 IU witaminy D/dobę. Opakowanie, wygląd suplementu oraz dawkowanie (5 kropli raz dziennie) były identyczne w obu grupach. Stosowanie suplementu oceniano na podstawie dzienniczków prowadzonych przez rodziców pacjentów.

Badanie ukończyło prawie 85% zrekrutowanych dzieci. Nie stwierdzono występowania istotnych statystycznie różnic w parametrach wykorzystywanych do oceny wytrzymałości kości, zmierzonych po ukończeniu 24. m.ż., takich jak wartość mineralna tkanki kostnej (ang. bone mineral content, BMC), gęstość mineralna kości czy pole przekroju. Na podstawie danych uzyskanych od rodziców, dotyczących liczby przebytych infekcji w pierwszych 2 latach życia, nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy grupą kontrolną a interwencyjną w zapadalności na infekcje [względna częstość epizodów (ang. incidence rate ratio, IRR): 1,00; 95% CI: 0,93-1,06].

Jak podsumowują publikację autorzy, zebrane wyniki wskazują, że stosowanie wyższej dawki witaminy D, czyli 1200 IU/dobę, w pierwszych 2 latach życia nie powoduje zwiększenia wytrzymałości kości ani zmniejszenia zapadalności na infekcje.