Uwaga!
W związku z naszą obecnościa na konferencji Stany naglące w neonatologii - Praktyczna neonatologia 2023 w Poznaniu zamówienia złożone od 30.11.2023 r. będą realizowane po 04.12.2023 r.
Za utrudnienia przepraszamy!
Ryzyko występowania zapalenia płuc przy braku zmian na zdjęciu RTG klatki piersiowej

Ryzyko występowania zapalenia płuc przy braku zmian na zdjęciu RTG klatki piersiowej
Autor: Jędrzej Sarnecki
Opracowanie na podstawie: Lipsett SC, Monuteaux MC, Bachur RG i wsp. Negative Chest Radiography and Risk of Pneumonia. Pediatrics 2018;142(3):e20180236.
Rozpoznanie zapalenia płuc u dzieci może sprawiać trudności, m.in. ze względu na niską wartość predykcyjną pojedynczych objawów i dolegliwości[1]. Z tego powodu, w celu uzyskania większej liczby danych, przy podejrzeniu zapalenia płuc u pacjentów pediatrycznych często wykonuje się zdjęcia RTG klatki piersiowej. Uwzględniając jednak ograniczenia tej metody obrazowania, do których należą brak możliwości odróżnienia choroby o etiologii wirusowej od zapalenia pochodzenia bakteryjnego oraz możliwość niewystępowania zmian na zdjęciu RTG we wczesnej fazie choroby, antybiotykoterapia jest często zlecana pomimo niestwierdzenia zmian chorobowych na zdjęciu RTG. W celu oceny wartości zdjęć RTG w wykluczaniu zapalenia płuc u pacjentów pediatrycznych Lipsett i wsp. przeprowadzili trwające 2 lata prospektywne, kohortowe badanie obserwacyjne.
W badaniu wzięło udział 683 dzieci w wieku od 3 miesięcy do 18 lat (mediana: 3,1 lat), u których w ramach wizyty w szpitalnym oddziale ratunkowym (SOR) wykonano zdjęcie RTG klatki piersiowej ze względu na podejrzenie zapalenia płuc. Z badania wykluczono dzieci otrzymujące w trakcie diagnostyki antybiotykoterapię oraz pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Spośród zrekrutowanych 683 pacjentów u 457 (72,8%) zdjęcie RTG klatki piersiowej było opisane jako prawidłowe, u 113 (16,5%) radiolog stwierdził cechy zapalenia płuc, a u 73 (10,7%) wynik badania radiologicznego był niejednoznaczny. U 44 (8,9%) pacjentów bez zmian na zdjęciu RTG klatki piersiowej rozpoznano na podstawie objawów klinicznych zapalenie płuc. Poza tymi uczestnikami badania antybiotykoterapię rozpoczęto również u 42 dzieci bez radiologicznych cech zapalenia płuc, ze względu na objawy innej infekcji, najczęściej zapalenia ucha środkowego. Pozostałych 411 dzieci bez zmian infekcyjnych na zdjęciu RTG klatki piersiowej zostało wypisanych z SOR bez rozpoznania zapalenia płuc, nie zlecono u nich antybiotykoterapii. W ciągu 2 tygodni obserwacji w tej podgrupie uczestników badania u 5 pacjentów rozpoznano zapalenie płuc (ujemna wartość predykcyjna RTG klatki piersiowej w diagnostyce zapalenia płuc: 98,8%; 95% CI: 97-99,6%).
Jak podsumowują wyniki autorzy publikacji, badanie wskazuje na wysoką ujemną wartość predykcyjną RTG klatki piersiowej w diagnostyce zapalenia płuc u pacjentów pediatrycznych. Brak zmian na zdjęciu RTG wskazujących na zapalenie płuc przy niskim podejrzeniu choroby na podstawie objawów klinicznych pozwala na wykluczenie zapalenia płuc u większości pacjentów i uniknięcie antybiotykoterapii.
[1] Shah SN, Bachur RG, Simel DL i wsp. Does this child have pneumonia?: the rational clinical examination systematic review. JAMA 2017;318(5):462-471.