Wrodzone zakażenie wirusem cytomegalii bezobjawowe po urodzeniu

Autor: Jędrzej Sarnecki

Opracowanie na podstawie: Lopez AS, Lanzieri TM, Claussen AH i wsp. Intelligence and Academic Achievement With Asymptomatic Congenital Cytomegalovirus Infection. Pediatrics 2017;140(4):e20171517.

Wrodzone zakażenie wirusem cytomegalii (ang. cytomegalovirus, CMV) występuje relatywnie często – szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych dotyczy ok. 0,5% (20 000) nowo narodzonych dzieci. Spektrum powikłań wrodzonego zakażenia CMV jest szerokie, jednak w większości przypadków (85-90%) przebiega bezobjawowo. Interesującym badaczy od lat zagadnieniem było pytanie, czy wrodzone zakażenie CMV u dzieci, u których jest ono bezobjawowe bezpośrednio po urodzeniu, wiąże się z gorszymi zdolnościami poznawczymi czy gorszymi wynikami w nauce w przyszłości. Dotychczas przeprowadzone badania odbywały się przeważnie z niewielką liczbą uczestników. Ich wyniki wskazywały na brak istotnych różnic w ilorazie inteligencji pomiędzy dziećmi, u których w okresie noworodkowym w badaniach skriningowych rozpoznano wrodzone zakażenie CMV, a dziećmi z prawidłowymi wynikami.

W 2017 r. na łamach czasopisma Pediatrics ukazała się praca przedstawiająca wyniki przeprowadzonego przez Lopez i wsp. prospektywnego badania kohortowego. Miało ono na celu porównanie inteligencji, umiejętności posługiwania się językiem oraz osiągnięć w nauce na przestrzeni 18 lat życia dzieci, u których po urodzeniu w testach przesiewowych rozpoznano wrodzone zakażenie CMV przy równoczesnym braku objawów choroby z wynikami dzieci niezakażonych w okresie płodowym. W badaniu wzięło udział 89 pacjentów z rozpoznanym bezobjawowym (tj. bez osutki, wybroczyn, żółtaczki, hepatosplenomegalii, mikrocefalii, bilirubinemii, podwyższonego stężenia enzymów wątrobowych, niedokrwistości hemolitycznej czy trombocytopenii) w okresie noworodkowym wrodzonym zakażeniem CMV i 40 osób stanowiących grupę kontrolną. W grupie zarażonych pacjentów u 11 przed ukończeniem 2. roku życia rozpoznano niedosłuch odbiorczy (neurosensoryczny), definiowany jako próg słyszalności ≥ 25 dB dla jakiejkolwiek częstotliwości dźwięku (niedosłuchu nie rozpoznano u żadnego z członków grupy kontrolnej).

W przypadku pacjentów z dodatnim wynikiem przesiewowego badania w kierunku wrodzonego zakażenia CMV, u których nie występowały zaburzenia słuchu, wyniki testów na inteligencję i badań oceniających rozumienie języka nie różniły się od wyników osób z grupy kontrolnej. Pacjenci z rozpoznanym wrodzonym zakażeniem CMV i niedosłuchem otrzymywali natomiast średnio o 7 pkt mniej w testach na inteligencję i 13 pkt mniej w testach oceniających rozumienie słownictwa. Nie odnotowano natomiast istotnych statystycznie różnic pomiędzy wszystkimi grupami w ekspresji słów i w postępach w nauce w szkole.

Jak stwierdzają autorzy publikacji, zebrane wyniki sugerują, że u większości dzieci, u których stwierdzono dodatni wynik badania przesiewowego w kierunku wrodzonego zakażenia CMV przy braku  nieprawidłowości w pozostałych badaniach w okresie noworodkowym, a w pierwszych 2 latach życia nie dochodzi do rozwoju niedosłuchu, nie występuje podwyższone ryzyko opóźnienia rozwoju i w związku z tym nie jest konieczne długotrwałe monitorowanie ich rozwoju poznawczego.