Autor: Jan Koziej

Opracowanie na podstawie: Son MBF, Burns JC, Newburger JW. A New Definition for Multisystem Inflammatory Syndrome in Children. Pediatrics 2023;151(3):e2022060302.

W 2020 r. pojawiły się doniesienia o zapalnej chorobie u dzieci, związanej prawdopodobnie z odpowiedzią immunologiczną na COVID-19 (ang. coronavirus disease 2019). W maju ww. roku Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control and Prevention, CDC) opublikowało pierwszą definicję dziecięcego wieloukładowego zespołu zapalnego w następstwie zakażenia SARS-CoV-2 (ang. multisystem inflammatory syndrome in children, MIS-C). Była ona jednak mało specyficzna. W lutym 2023 r. w czasopiśmie Pediatrics ukazał się artykuł poświęcony nowej definicji MIS-C, która została opracowana przez CDC oraz Council of State and Territorial Epidemiologists (CSTE) w celu zredukowania ryzyka błędnej klasyfikacji chorób zapalnych i poprawienia wiarygodności zbieranych danych. 

Według nowej definicji wiek < 21 lat, ciężka choroba wymagająca hospitalizacji (również prowadząca do zgonu) oraz brak bardziej prawdopodobnej alternatywnej diagnozy pozostają kryteriami dla MIS-C. Artykuł zwraca uwagę na wprowadzone zmiany. Usunięto minimalny czas trwania gorączki ≥ 24 godz. jako kryterium. Wystąpienie temperatury ciała ≥ 38°C o dowolnym czasie trwania podlega definicji gorączki. W badaniach laboratoryjnych obecnie jedynie białko C-reaktywne (ang. C-reactive protein, CRP) spełnia kryterium ogólnego stanu zapalnego. Kryterium zajęcia wielonarządowego rozpoznaje się teraz przy spełnieniu ≥ 2 następujących wymogów: zajęcie serca (frakcja wyrzutowa lewej komory < 55% lub poszerzenie tętnicy wieńcowej, tętniak, ektazja, lub podwyższona wartość troponiny), wstrząs, zajęcie układu krwiotwórczego [małopłytkowość (< 150 000 komórek/µl) lub mała bezwzględna liczba limfocytów (< 1000 komórek/µl)], zajęcie skóry i błon śluzowych (objawiające się wysypką lub zapaleniem błony śluzowej jamy ustnej, lub zapaleniem spojówek, lub zaczerwienieniem oczu, lub zmianami na kończynach), zajęcie przewodu pokarmowego (ból brzucha lub wymioty, lub biegunka). W porównaniu z poprzednią definicją objawy ze strony układu oddechowego i nerwowego nie są składowymi kryterium zajęcia wielonarządowego. Usunięcie wymogu zajęcia układu oddechowego powinno zmniejszyć ryzyko błędnego kwalifikowania ciężkiego przebiegu COVID-19 jako MIS-C. 

Potwierdzenie MIS-C wymaga udokumentowania styczności z SARS-CoV-2 w postaci dodatniego wyniku testu PCR (ang. polymerase chain reaction) dla SARS-CoV-2 lub swoistego testu antygenowego w ciągu 60 dni od zachorowania, lub dodatniego wyniku serologicznego SARS-CoV-2, jeśli nadal toczy się proces chorobowy. W przypadku braku pozytywnego wyniku powyższych testów definicja MIS-C może być spełniona, jeśli pacjent, u którego występują odpowiednie kryteria kliniczne, miał bliski kontakt z osobą z potwierdzonym zakażeniem lub podejrzewaną o zakażenie COVID-19 w ciągu 60 dni od zachorowania.

Autorzy podkreślają potrzebę bardziej zaawansowanych narzędzi diagnostycznych pozwalających na odróżnienie MIS-C od innych stanów gorączkowych. Nowa definicja ułatwi współpracę międzynarodową poprzez ujednolicenie kryteriów choroby, co może prowadzić do lepszego jej zrozumienia. Należy jednak pamiętać, że definicja ta powstała w celu monitorowania epidemiologii, a nie diagnozowania choroby.

Pełna wersja artykułu jest dostępna pod adresem:
https://publications.aap.org/pediatrics/article/151/3/e2022060302/190436/A-New-Definition-for-Multisystem-Inflammatory