Michał Pac

Opracowanie na podstawie: Fourati S, Reslan A, Bourret J i wsp. Genotypic and phenotypic characterisation of respiratory syncytial virus after nirsevimab breakthrough infections: a large, multicentre, observational, real-world study. Lancet Infect Dis 2024;S1473-3099(24)00570-X.

W październiku 2024 r. na łamach The Lancet Infectious Diseases ukazały się wyniki dużego wieloośrodkowego badania obserwacyjnego real world dotyczącego przełamujących przypadków infekcji (ang. breakthrough infections) syncytialnym wirusem oddechowym (ang. respiratory syncytial virus, RSV) po podaniu nirsevimabu.  

RSV to jedna z głównych przyczyn zakażeń dolnych dróg oddechowych u dzieci < 5. roku życia. Każdego roku RSV jest odpowiedzialny za 33 mln przypadków zakażeń dolnych dróg oddechowych, co prowadzi do hospitalizacji u ponad 3 mln dzieci oraz zgonów 100 tys. małych pacjentów, głównie w krajach nisko i średnio rozwiniętych. W krajach wysoko rozwiniętych, do których należy również Polska, śmiertelność w wyniku zakażeń RSV jest niska, jednak zakażenia tym wirusem mają istotne znaczenie socjoekonomiczne i konsekwencje dla zdrowia publicznego.

Nirsevimab to nowe długodziałające przeciwciało monoklonalne stosowane w profilaktyce zakażeń RSV, którego celem jest jedna z głównych glikoprotein (białko F) na powierzchni wirusa, odpowiedzialna za replikację oraz fuzję wirusa z błoną komórkową gospodarza. Wraz z wprowadzeniem do użytku nirsevimabu pojawiło się ryzyko powstania mutacji, które będą prowadzić do oporności wirusa na lek oraz do breakthrough infections.

Celem opisywanego badania była analiza zakażeń RSV we Francji w zakresie genotypu, fenotypu oraz oporności na nirsevimab. Wykonano analizę RNA RSV pod kątem zmian w rejonie wiążącym nirsevimab. Dodatkowo badano neutralizację izolatów RSV przez nirsevimab oraz substytucję w białku F.

Opisywane wieloośrodkowe badanie obserwacyjne prowadzone było we Francji w sezonie infekcyjnym 2023-2024. Do badanej populacji należały niemowlęta < 1. r.ż., które otrzymały nirsevimab lub nie otrzymały przed ich pierwszym sezonem infekcyjnym RSV. Z badania wykluczano niemowlęta z niewystarczającymi danymi dotyczącymi leczenia nirsevimabem lub bez zgody opiekunów prawnych.

W badaniu uwzględniono 695 niemowląt, które przeszły infekcję RSV. U 545 (78%) wykonano pełną analizę genomu. 260 (48%) spośród badanych niemowląt przeszło breakthrough infections [236 (91%) wirusem RSV-A i 24 (9%) RSV-B], natomiast 285 (52%) nie otrzymało nirsevimabu [spośród nich 236 (83%) przeszło zakażenie RSV-A, a 49 (17%) RSV-B]. Analiza RNA RSV-A nie wykryła żadnych substytucji w miejscu odpowiedzialnym za wiązanie wirusa, które mogłyby prowadzić do oporności na nirsevimab. Dwie (8%) z 24 próbek pochodzących od pacjentów z breakthrough infections RSV-B wykazały obecność substytucji związanych z opornością na nirsevimab. Jedna spośród 2 wykrytych substytucji nie była wcześniej opisywana jako związana z opornością RSV na nirsevimab.

Opisywane badanie jest największym do tej pory opublikowanym badaniem dotyczącym genotypowej oraz fenotypowej analizy breakthrough infections RSV po podaniu nirsevimabu. Otrzymane wyniki wskazują, że mutacje powodujące przełamujące przypadki infekcji są bardzo rzadkie pomimo rozpowszechnionego stosowania nirsevimabu. To uzasadnia dalsze powszechne wykorzystywanie nirsevimabu w profilaktyce zakażeń. Wykrycie substytucji w RSV-B związanej z opornością na nirsevimab wskazuje na istotną rolę badań molekularnych w kierunku wykrywania opornych form wirusa, szczególnie w przypadku zakażeń RSV-B.

Pełny opis badania jest dostępny pod adresem:

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S147330992400570X

fot. www.freepik.